Category: Zanimljivosti

Piše: Toma Petrović Teritorija opštine Lajkovac, kojoj pripada Donji Lajkovac, ili kako ga žargonski zovu meštani okolnih sela Lajkovčić, ima istoriju još od rimskih vremena. To dokazuje i arheološko nalazište Anine u selu Ćelije, gde su nađeni ostaci palate visokog rimskog veledostojnika. Prvi pisani podaci vezani su za srednji vek. Za vreme vladavine kralja Dragutina (1276-1282), ovo područje postaje deo stare srpske države. To dokazuju i distrikti Pepeljevac i Nepričava sa našeg područja. Naime, knez Lazar je svoju ćerku Teodoru udao za Nikolu II Gorjanskog, palatina, visokog dostojanstvenika Kraljevine Ugarske,…

Piše: Toma Petrović Za razliku od nekih drugih sela naše opštine u Srbiji postoji samo jedno selo sa imenom Stepanje. Nastalo je 1903. godine kao raselica sela Bajevac do kada je bio zaseok Bajevca. Po popisu stanovnika iz 2002. godine selo je imalo 405 stanovnika, a već po popisu iz 2022. godine imalo je 374 stanovnika koji žive u oko  160 domaćinstava. Broj stanovnika vidno opada kao i u drugim selima našeg kraje. Stepanje je najbrdovitije selo u lajkovačkoj opštini. Prvi pomen sela je zabeležen u turskom popisu (tefteru) za…

Piše: Toma Petrović U Srbiji postoje tri sela sa imenom Strmovo i to u opštinama Bajina Bašta, Lazarevac i naše Strmovo u opštini Lajkovac. Selo je okruženo šumama, livadama i potocima, a ime Strmovo potiče od karakterističnog, strmog terena i izvora vode u mestu, ali postoji i verovanje da su doseljenici iz istoimenog sela kod Bajine Bašte doneli sa sobom i ime selu. Čuveni antropolog i bliski saradnik Jovana Cijića, Valjevac Ljuba Pavlović, koji je 1907. godine po prethodnom obilasku ovih naših terena krajem 19. veka napisao knjigu “Kolubara i…

Piše: Toma Petrović Rubribreza je jedno od najstarijih sela u ovom kraju i pripada “prstenu sela” oko Lajkovca. U prvoj polovini prošlog veka bilo je veće i površinski i u pogledu broja stanovnika u odnosu na stanje danas. Ranije se graničila sa Jabučjem da bi kasnije između ta dva sela nastalo selo Lajkovac, dosta pre nastanka Lajkovca-varoši i prolaska pruge uzanog koloseka. Rubribreza se graničila sa Lajkovcem u glavnoj ulici između Grujičića kuća u Lajkovcu i kuća Radovanovića iz Rubribreze (Aleksandra-Drpe i Nikodina – na mestu gde je sada trgovina…

Piše: Toma Petrović Postoji dosta sela na prostorima bivše Jugoslavije sa imenom Pridvorica, a najviše u Srbiji, u srpskim delovima BiH i jedna u Crnoj Gori. U selima sa ovim imenom uglavnom ima ostataka utvrđenja iz daleke prošlosti i od manastira, a to govori o velikom broju dvorova ili utvrđenih gradova nekog uglednijeg vlastelina ili slične osobe, pogodnih za odbranu. Pridvorica, selo i istoimeni manastir na obroncima Golije 20 km udaljena od Studenice, voćarsko selo Pridvorice kod Smederevske Palanke, pa Pridvorica kod Bojnika. Pridvorica kod Čačka. Sejo Pitić je pevao…

Piše: Toma Petrović Postoje u Srbiji dva sela sa imenom Skobalj. Jedno je lepo moravsko selo između Osipaonice i Male Krsne sa oko 1500 stanovnika koji žive u oko 500 domaćinstava. Drugo je naše, može se već reći, bivše selo Skobalj u  opštini Lajkovac, koje je po popisu iz 2022 imalo 105 stanovnika, a sada ih ima jedva 20-ak za koje nije izvesno kada će napustiti svoje imanje u Skobalju. Selo je inače bilo malo sa izraženim starenjem stanovništva i padom broja žitelja a bilo je naseljeno uglavnom Srbima i…

Piše: Toma Petrović Nepričava se nalazi na levoj obali reke Kolubare u opštini Lajkovac. Graniči se sa istoka Rubribrezom, sa severa Rukladom, sa zapada Bajevcem, Stepanjem i Slovcem a sa juga Pridvoricom i Ratkovcem, selima na desnoj obali Kolubare. Kuće im se nalaze na pobrđu iznad Kolubare. Pominje se prvi put u povelji kralja Žigmunda u 14. veku, kasnije i u dubrovačkim spisima iz 15. veka. Selo je veoma staro, a ime je dobilo u srednjem veku, kada je bilo u okviru distrikta, koji je imao isto ime. U narodu…

Piše: Toma Petrović Istorija se ne izmišlja, ona se prenosi sa kolena na koleno, prepisuje, citira uz veliku zahvalnost svima koji su nešto napisali pogotovu ako se radi o našem kraju gde više nema savremenika tog starog doba, a sve je manje i onih rođenih u prvoj polovini prošlog veka. Jedan od tih starih koji je pisao o kolubarskim i tamnavskim selima je naš Valjevac i bliski saradnik Jovana Cvijića poznati antropolog Ljubomir Ljuba Pavlović, najkopetentniji za ta stara vremena. Boravio je u ovim našim krajevima početkom prošlog veka i…

Piše: Toma Petrović Danas je u predivnom ambijentu etno restorana “Mile” održano 25. jubilarno druženje starih Lajkovčana od kojih dosta živi na strani, od Valjeva, Lazarevca, Beograda, Novog Sada do Opatije u R. Hrvatskoj. To su oni Lajkovčani koji žive van Lajkovca ali su preseljenjem iz raznih razloga poneli svoj Lajkovac u srcu. Skup je održan posle dve godine na istom mestu a prisustvovalo je 30 Lajkovčana, od toga najmanje onih koji žive ovde (6). Na slici su (gornji red) sa leva na desno: Žika “Šošon”, Vlada i Marjan Jovanović,…

Piše: Toma Petrović Kada na radiju ili televiziji čujemo reč Pepeljevac odmah se trgnemo i obradujemo misleći da je naše selo u pitanju. Međutim, u Srbiji postoje tri sela pod imenom Pepeljevac i to na području opština Kruševac, Kuršumlija i naš Pepeljevac u opštini Lajkovac. Najviše se pominje kruševački koji je veći i poznatiji, pominje se još 1413. godine i po popisu iz  2022. godine imao je 1942 stanovnika a ranije je imao i više, preko 2200 stanovnika. Ima i poznati fudbalski klub zbog čega je često pominjan u sredstvima…