Povodom 110 godina od čuvene Kolubarske bitke, lajkovačko PSD Ćira uz podršku Planinarskog saveza Srbije, u subotu 30. novembra organizuje tradicionalnu saveznu planinarsku akciju „Stazama Kolubarske bitke 2023“. Punu podršku manifestaciji daće i ovoga puta Turistička organizacija opštine Lajkovac, Kulturni centar “Hadži Ruvim”, Biblioteka “Radovan Beli Marković”, brojne ustanove i preduzeća, kao i lokalna samouprava i manastir SV. Georgija u Ćelijama. U akciji će učestvovati brojni planinari iz šireg regiona, ljubitelji prirode, oni koji neguju zdrav način života, a pre svega poštovaoci kulturno – istorijskog nasleđa.
“Naši stari, vaši i naši dedovi i pradedovi, tražili su samo jedno od nas – Nemojte nas zaborabiti, stoga vas pozivamo da zajedno ispoštujemo želju naših predaka”, poručuju organizatori akcije.
“Planinarsko smučarsko društvo Ćira Lajkovac organizovaće Saveznu planinarsku akciju “Stazama Kolubarske bitke” povodom 110 godina od čuvene Kolubarske bitke. Akcija je u kalendaru aktivnosti Planinarskog saveza Srbije za 2024.godinu i održaće se 30.novembra.
Staza je duga 12km, kružna i nije kondiciono ni tehnički zahtevna. Početak i cilj je na igralištu FK “Dimitrije Tucovic” u selu Ćelije. Polazak je u 9.30 časova i pre polaska neophodna je prijava organizatoru u štabu akcije. Da bi učestvovali ne morate biti članovi nekog planinarskog društva, dovoljno je da imate malo kondicije i pre svega želje da odate počast junacima Kolubarske bitke. Učesnici setnje posetiće arheološko nalazište Anine, spomenik na brdu Čovka 272m koji je podiglo planinarsko društvo, manastir Sv.Georgija gde će biti održan parastos, spomenik Dimitriju Tucoviću, izvor Vreline… Planirani završetak akcije je oko 15 časova, uz zajednički ručak i dodelu zahvalnica”, kaže u ime organizatora Vladan Jakovljević.
Biće održan parastos učesnicima Kolubarske bitke, a potom u porti manastira Sv. Georgija u Ćelijama u 13.30 časova biće priređen umetničko – scenski program povodom 110 godina od Kolubarske bitke, u okviru koga će nastupiti glumica Biljana Đurović i Milica Marković, studentkinja etnomuzikologije, sa Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu, koja će pored himne izvesti tradicionalne pesme.
PROGRAM AKCIJE STAZAMA KOLUBARSKE BITKE:
Turistička organizacija opštine Lajkovac ima kontinuirano odličnu saradnju sa PSD Ćira i redovan je učesnik i suorganizator svih akcija i manifestacija koje doprinose promociji lokalne turističke ponude i svih vidova turizma, od kulturno- istorijskog, preko arheološkog do sportskog turizma.
U susret već tradicionalnoj manifestaciji “Stazama Kolubarske bitke”, direktora Turističke organizacije opštine Lajkovac Dušica Jovičić ističe:
“Sa turistickog aspekta manifestacija “Stazama Kolubarske bitke” zapravo je značajna kultutno-istorijska ruta na teritoriji naše opštine koja ima za cilj da poveže lokalitete koji su imali značajnu ulogu u Prvom svetskom ratu, kada se na ovim prostorima vodila znamenita Kolubarska bitka. Najveće borbe vođene su na lokalitetu Vrače brdo, dok su posmrtni ostaci učesnika bitke svih strana sahranjeni u zajedničkoj spomen-kosturnic) manastira u Ćelijama, što je svojevrsni kuriozitet.
Ova kulturno-istorijska ruta je relativno nov turisticki proizvod, koji nastoji da turistima ispriča priču o usponu i padu Kolubarske bitke i predstavi istorijsko područje na kome je stvarana slavna istorija Srbije. Atraktivna je destinacija za dnevne pešačke ture. Pored toga što ima svrhu istraživanja i uživanja u prirodnim lepotama, ova pešacka tura sve je popularniji vid rekreacije koja pruža i emocionalno opuštanje.”
Svaka godine, od 2014-te, poslednje subote u novembru, Planinarsko društvo Ćira Lajkovac organizuje republičku planinarsku akciju pod nazivom “Stazama Kolubarske bitke”, koju poseti više stotina planinara iz Srbije, Republike Srpske i sa Kosova, a koja ima za cilj odavanje poćasti junacima Kolubarske bitke i očuvanje sećanje na naše pretke.
Ovako koncipirana akcija “Stazama Kolubarske bitke” svakako bitno doprinosi promociji Lajkovca i turističke ponude ovog kraja.”
Kolubarska bitka je najznačajnija bitka između vojske Kraljevine Srbije i Austrougarske u Prvom svetskom ratu. Vođena je u novembru i decembru 1914. godine na frontu od preko 200 km na prostoru doline reke Kolubare, obroncima planine Suvobor i obroncima planine Maljen, tako da je teren Kolubarske bitke bio prevashodno brdovit. Okončana je uspešnom protivofanzivom koju su izvele snage Prve armije pod komandom generala Živojina Mišića, protiv brojnije i bolje opremljene austrougarske vojske, u trenutku kada je ceo svet očekivao vesti o kapitulaciji Kraljevine Srbije. Bitka je u svojim fazama bila rovovskog tipa. Posle pobede srpske vojske u Kolubarskoj bici na srpskom frontu do početka jeseni 1915. zavladalo je zatišje.
Kolubarska bitka ušla je u istoriju ratovanja kao jedinstven primer da se vojska, kojoj je predviđen potpun slom, za kratko vreme reorganizuje, pređe u kontraofanzivu i nanese neprijatelju odlučujući poraz. Taktika pregrupisavanja samo I armije i koncentrisanog udara na VI armiju (koja je bila razvučena na širokom frontu) koju je izveo Živojin Mišić danas se izučava na vojnim školama širom sveta.
Kolubarska bitka je značajna i po tome što obe vojske u operacijama nisu imale strategijske rezerve, kojima bi mogle da ojačaju svoje linije tamo gde je to neophodno, već su to postizale prebacivanjem snaga sa jednog na drugi deo fronta.
Pored spomen crkve u Ćelijama kod Lajkovca u kojoj je kosturnica vojnika poginulih u Kolubarskoj bici, u Lazarevcu je podignuta spomen crkva u kojoj su pohranjene kosti srpskih i austrougarskih vojnika.
