Na arheoločkom nalazištu u Nepričavi pronađena figura, koja je po svemu sudeći predstavlja rimsku boginju lova
Arheolozi Zavoda za zaštitu spomenika kulture Valjevo, u Nepričavi su otkrili nove prostorije iz trećeg i četvrtog veka nove ere, ali i zanimljivu bronzanu figuru veličine šake, koja po svemu sudeći predstavnja rimsku boginju lova Dijanu, što je kod Grka bila Artemida. Kod Srba i Slovena njoj najviše nalikuje Devana.
-Ogoljene grudi i frizura kao i remen za tobolac govore da je reč o rimskoj boginji lova Dijani, koja je pronađena u prostorijama 12 X16 metara, koje su temelji domaćinstva u kom je živela porodica koja se bavila poljoprivredom i lovom, a bila je najverovatnije potčinjena bogatašu vile na Aninama. Predmet je bio nakačen na drvenu podlogu, koja je bila deo nekih vrata ili nameštaja, kaže arheolog Radivoje Arsić , rukovodilac istraživačkog projekta
Dijana je ćerka Jupitera i Latone, sestra bliznakinja sa Apolonom. Dijana je boginja lova kod Rimljana i Latina, uopšte. Kod Grka identifikuje se sa Artemidom. Po legendi, naredivši joj da se nikad ne uda, otac joj je dao strele i nimfe kao pratilje i načinio je kraljicom šuma. Ona je naredila psima da rastrgnu lovca Akteona koji ju je zatekao na kupanju. Zavolela je pastira Endimiona.
Dijana je bila večita devica boginja lova, povezana s divljim životinjama i šumama. Kasnije je postala boginja Meseca, istisnuvši boginju Lunu, i bila je simbol čednosti. Hrastovi lugovi su joj posebno bili posvećeni. Slavljena je zbog svoje snage, atletske gracioznosti, lepote i lovačke veštine. Ona je činila trojstvo s dva druga rimska božanstva: Egerijom vodenom nimfom, njenom pratiljom i pomoćnicom, i Virbijem, bogom šuma.
Dijana je obožavana u hramu na brdu Aventin i u gradu Efesu, gde se nalazio Artemidin hram, jedno od sedam svetskih čuda.
Devana je takoće boginja šume kod Srba i Slovena i samo ime govori da predstavlja devecu. Neki istraživači je smatraju ženom Boga Velesa, a epskoj poeziji je predstavljena ka o majka Miloša Obilića, jer je na planini Devici kod Soko Banje na steni pronađena slika Kobile, koja je bila njena sveta životilja, a poznato je da je prezime Obilić izvedeno iz prezimena Kobilić.
Milutin Ranković
