Turistička organizacija opštine Lajkovac i Zavod za zaštitu spomenika kulture Valjevo organizovali su u Opštini Lajkovac konferenciju za novinare na kojoj su predstavili rezultate ovogodišnjih istraživanja na arheološkom nalazištu Anine, kao i mogućnosti turističke prezentacije lokaliteta.
Intenzivni radovi traju već četiri godine, zahvaljujući finansiranju od strane Opštine Lajkovac, a ove godine je Ministarstvo kulture učestvovalo sa manjim iznosom. Akcenat ovogodišnjih istraživanja bio je na termalnom kupatilu, o čemu je govorio šef projekta, arheolog valjevskog Zavoda za zaštitu spomenika kulture Radivoje Arsić:
“Nastavili smo istraživanje termalnog kupatila, koje je samo započeto prošle godine, i utvrdili da se radi o objektu površine preko 500 kvadratnih metara. Do sada smo istražili otprilike polovinu i sasvim smo sigurni da se radi o toplom kupatilu iz vremena trećeg i četvrtog veka nove ere. Otvorili smo delove za hladnu kupku i saunu, kao i niz pratećih delova.Takvih objekata ima na našem terenu, ali ovo je jedan od bolje očuvanih. Posebnost lokaliteta je u činjenici da na njemu postoji više objekata koji su sačuvani, istraženi i koji mogu da se vide. Ovo je najbolje istraženo seosko domaćinstvo iz rimskog perioda na teritoriji Srbije, odnosno seoska vila sa poljoprivrednim imanjem, gde se mogu uočiti prostori za stanovanje, ekonomske aktivnosti, sada i termalno kupatilo koje je verovatno služilo za potrebe stanovnika šire oblasti”, zaključio je Arsić.
Arsić je istakao, da je ovo jedinstven primer u Srbiji da je jedna opština toliko pomogla arheološko istraživanje i dovođenje nalazišta do funkcije turističkog objekta. On je rekao da postoji najava Ministarstva trgovine, turizma i telekomunikacija da će finansirati projekat konzervacije i turističke prezentacije arheološkog nalazišta Anine. Očekuje se da će to biti završeno u proleće 2018. godine, što će zavisiti i od vremenskih prilika.
Arheološko nalazište Anine, spomenik kulture pod zaštitom države, nalazi se u selu Ćelije, u neposrednoj blizini Ibarske magistrale. Otkriveni nalazi predstavljaju najbolje očuvane ostatke ruralne arhitekture rimskog perioda na teritoriji zapadne Srbije i jednu od najvećih vila rustika na tom prostoru. Na osnovu dosadašnjih arheoloških istraživanja, zaključeno je da je u pitanju izuzetno veliko poljoprivredno dobro iz četvrtog veka nove ere, kompleks koji obuhvata preko 30 hektara sa stambenim i ekonomskim delom, delom za skladištenje namirnica i grobljem (nekropolom) sa kapelom. Otkriveni su dobro očuvani ostaci šest prostorija, a vila je imala i sistem za grejanje toplim vazduhom. Veliki broj nalaza, poput rimskih novčića, svedoči o intenzivnom ekonomskom životu ovog mesta u rasponu od 300. do 380 godine, kao i u vreme despotovine Đurđa Brankovića tokom 15. veka.
